400 betaalbare woningen

De gemeente stelt dat Hillegom 400 betaalbare woningen tekort komt. Dat klinkt als een ramp. Een ramp die zo groot is dat er bollenvelden moeten worden opgeofferd. De hoogste tijd om deze noodzaak te relativeren.

“Omdat starters, Oekraïners, vluchtelingen, arbeidsmigranten en statushouders ook een dak boven hun hoofd verdienen”, aldus wethouder de Jong in De Volkskrant van 11 mei 2024.
Maar zijn deze categorieën mensen die een dak boven hun hoofd verdienen een doel of een middel? Een doel of een middel om te bouwen op bollenvelden?

Om op die vraag een antwoord te krijgen willen we uitzoeken hoe het nu eigenlijk zit met dat tekort aan 400 betaalbare woningen.

1. Er wordt meer dan voldoende gebouwd, namelijk 1.610 woningen in de periode 2023 t/m 2030, terwijl er maar een behoefte is aan 1.090 woningen.

Volgens berekeningen voortvloeiend uit de presentatie van Companen 690 voor de inwoners zelf en 400 extra (8 jaar x 50) om mensen van buiten Hillegom aan te trekken.

2. Er worden veel verkeerde woningen gebouwd, want de gemeente mist 400 betaalbare woningen.

(Terwijl de gemeente zelf de regie voert over het woningbouwbeleid.)

Wat is hier aan de hand?

Het lijkt er steeds meer op dat de probleemgevallen door het college bij elkaar worden geveegd (groepen mensen waarvan de verwachting is dat ze in een container op een bollenveld willen wonen) om bouwen op bollenvelden te forceren.
Een aantal voorbeelden waardoor het lijkt alsof we te maken hebben met een constructie die aanstuurt op woningbouw op locatie Pastoorslaan:

a. Omgevingsvisie Hillegom 2030 (22 februari 2018):

Hierin staat op pagina 71:

(Alleen) als blijkt dat er in regionaal verband een (kwantitatieve dan wel kwalitatieve) behoefte is aan extra ruimte voor nieuwe woningen buiten het bestaand stedelijk gebied, dan komt uitsluitend het gebied tussen de Pastoorslaan en de Stationsweg in beeld (locatie ‘Pastoorslaan-Zuid’), nabij het station. 

b. Het Coalitieakkoord 2022-2026 (22 april 2022)

Hierin staat op pgina 8:

Wanneer de conclusie is dat binnen de huidige bebouwde kom niet voldoende gebouwd kan worden, willen we in overleg met de raad onderzoeken of we na deze raadsperiode, ook woningen aan de randen van ons dorp kunnen toevoegen.

c. Een commissievergadering (30 november 2022)

De wethouder die 8 maanden nadat z’n partij zwart op wit In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen maart 2022) beloofd heeft niet te bouwen op bollenvelden op 30 november 2022 aan de commissieleden meldt:

We kunnen ook meer bouwen dan het geplande aantal woningen, met name voor mislukte relaties, arbeidsmigranten, statushouders, noem het allemaal maar op. Maar waar moeten die dan komen?  Denk hierbij aan de bollenvelden.

d. Een filmpje op youtube met een wethouder op de bollenvelden op april 2024

De wethouder stelt: Van de 20 hectare hebben we maar 3 hectare nodig. 

En vervolgens: “Dan moet je ons geloven en als je ons niet gelooft dan kan ik daar ook niets aan doen.” Het verhaal is kennelijk ook voor de wethouder weinig geloofwaardig, hij heeft in ieder geval het gevoel dat zijn niet heel geloofwaardig overkomt.

samengevat:

Er lijkt bij het gemeentebestuur al jaren een sterke focus om bollenvelden te bebouwen. Omdat bouwen op bollenvelden gevoelig ligt is het gekoppeld aan een zorgelijk verhaal over de meest uiteenlopende mensen die al honderd jaar geen woning kunnen vinden. Omdat bouwen op bollenvelden voor veel mensen een drempel is, is bouwen op bollenvelden afgezwakt naar: ‘slechts flexwoningen die over een paar jaar alweer verdwijnen’.

Onderzoek

Wat zeggen de cijfers van Companen / Kuipers Compagnons eigenlijk over de behoefte aan 400 woningen?
Volgens hun berekeningen is er een overvloed aan woningen, maar vallen de woningen onvoldoende in de categorieën die het ministerie van VROM voorschrijft.

1. Een tekort aan 40 sociale woningen

Het gaat hier om 40 woningen die tot 2030 te weinig bijgebouwd worden in het segment ‘huur tot 879,66’.

In relatie tot de periode (2023 t/m 2030) en in relatie tot de bouw van 1.600 woningen in deze periode is 40 een verwaarloosbaar klein aantal, namelijk nog geen 0,5% t.o.v het hele woningbestand. Het aantal is zelfs zo klein dat niemand zo gedetailleerd kan voorspellen of die woningen wel nodig zijn. En als de gemeente het nodig vindt om ze toe te voegen dan hebben de ambtenaren met tientallen plannen die nog niet definiteif zijn voldoende mogelijkheden om ze ergens in te voegen.

2. Een tekort aan 395 woningen in de categorie ‘midden’

Hoewel er meer dan voldoende wordt bijgebouwd zijn er volgens het bureau met de huidige planning straks (eind 2030) 395 woningen te weinig in het segment ‘midden’, dat wil zeggen huur in de categorie huur € 879,66 – € 1.157,95 en koop tot € 355.000. (Deze waarde is inmiddels opgetrokken naar € 390.000, waardoor meer geplande huizen in de categorie ‘midden’ gaan vallen.)

Als je ca. € 1.000 aan woonlasten kunt betalen (excl. energiekosten), dan verdien je waarschijnlijk als huishouden al snel € 40.000 bruto per jaar. In hoeverre sluiten flexwoningen aan op de mensen met een inkomen van € 40.000 per jaar? Zijn de starters, Oekraïense vluchtelingen, arbeidsmigranten en statushouders waar de wethouder het over heeft inderdaad allen op zoek naar een woning in de categorie midden?

En hebben mensen die ook een woning van 390.000 kunnen betalen (2 keer modaal) zin om in een container op een bollenveld te gaan wonen?

Nog een paar punten die de extreme behoefte aan flexwoningen op bollenvelden twijfelachtig maken:

• In de argumentatie behorend bij de vergadering van 28 maart 2024 staat dat het om 300 flexwoningen gaat + 100 woonunits voor de asielopvanglocatie. In de vergadering van 14 maart 2024 stelt de wethouder duidelijk dat het om 400 flexwoningen gaat + 100 units voor een AZC. Het geeft je te denken hoe de boel hier maar wat bij elkaar wordt gekletst.

• In Hillegom overlijden al lange tijd ongeveer evenveel mensen als er geboren worden (ca. 200 per jaar). Er is dus geen sprake van een prop aan ouderen die de doorstroming belemmert zoals in veel vergrijsde gemeenten wel het geval is. In Hillegom is de doorstroming voor Hillegommers voldoende.

• De adviseur van Companen meldde op 15 februari 2024 in het gemeentehuis: van de behoefte aan 400 woningen in het betaalbare segment kunnen er 155 worden opgevangen met de geplande woningbouw. Het gaat dus dan niet om 400 flexwoningen maar om 245. Ook kan gekeken worden of nog meer woningen kunnen worden overgeheveld van vrije sector naar de categorie midden. Inderdaad, waar geen wil is, is geen weg.

• Er wordt in Hillegom al tientallen jaren meer gebouwd dan de behoefte voor eigen inwoners. Inwoners hebben dus een royale kans om aan een woning te komen. Ogenschijnlijk evenveel als niet-Hillegommers. Bovendien is er sinds januari 2024 de mogelijkheid om inwoners uit eigen gemeente voorrang te geven bij toewijzing van nieuwbouwwoningen.

• Er vertrekken veel jongeren uit Hillegom als ze een jaar of 20 of 25 zijn (schatting: 50% +/- 10%). Niet omdat ze hier geen woning kunnen vinden, maar omdat hun idealen hen naar elders voeren.

• Honderden mensen met een buitenlandse achtergond blijken probleeemloos in Hillegom woonruimte te vinden. Hoe kan het dat het hen wel lukt om een woning te vinden?

• Het is normaal dat er schaarste is op de woningmarkt, want zonder schaarste is er geen markt. Vergelijk het met stoelendans: er zijn meer mensen dan stoelen. De wethouders doen alsof er nu een groot probleem is in Hillegom. In vergelijking met Haarlem of Amsterdam is hier helemaal geen probleem.